Om de term tektonische platen perfect te kunnen begrijpen, is het in de eerste plaats nodig om de etymologische oorsprong van de twee woorden die deze vorm hebben te bepalen:
-Placa komt voort uit de Franse "plaque", die wordt gebruikt om te verwijzen naar iets plat en dun dat op een ding wordt geplaatst.
-Tectonica is daarentegen afgeleid van het Griekse "tektonikos". Eén woord wordt gevormd door twee duidelijk verschillende elementen: "tecton", dat synoniem is met "werknemer", en het achtervoegsel "-ikos", dat wordt gebruikt om "relatief aan" aan te geven.

Een plaat kan een soort tafel of strijkijzer zijn dat bepaalde functies ontwikkelt of die wordt gebruikt om informatie weer te geven. Tektoniek daarentegen is een bijvoeglijk naamwoord dat op het gebied van de geologie wordt gebruikt om te beschrijven wat verband houdt met de structuur van de aardkorst.

Het concept van tektonische platen verwijst naar de segmenten van de lithosfeer die op de bovenmantel van de planeet bewegen. Opgemerkt moet worden dat de lithosfeer de terrestrische oppervlaktelaag is waarvan het belangrijkste kenmerk starheid is.

De lithosfeer is daarom samengesteld uit verschillende tektonische platen die bewegen en op elkaar inwerken. In de schokgebieden van de tektonische platen wordt de tellurische, vulkanische en seismische activiteit ontwikkeld, die de ontwikkeling van verhogingen bevordert.

Het is ook belangrijk om te weten dat juist deze platen en de bewegingen die ze maken aanleiding geven tot het creëren van verschillende soorten limieten:
-Diverse limieten, dat is waar de platen van elkaar gescheiden zijn. Ze zijn te vinden in enclaves zoals de Great Rift Valley.
-Beperkende grenzen, die op hun beurt de gebieden zijn waarin de bovengenoemde platen met elkaar zijn verbonden. Voorbeelden zijn te vinden in de Marianas Trench in de Noord-Stille Oceaan.
- Transformatieve grenzen, dit zijn ruimten waar de platen ten opzichte van elkaar zijwaarts bewegen. In dit geval is het beste voorbeeld de San Andreas-fout, bekend vanwege het feit dat deze genoemde limieten leidden tot het voorval in 1906 van de bekende aardbeving die de stad San Francisco trof.

Onder de vijftien grootste tektonische platen ter wereld bevinden zich de Afrikaanse, de Euraziatische, de Cocos, de Arabische of de Zuidpool.

De theorie gekoppeld aan de oorsprong en kenmerken van de tektonische platen werd geconsolideerd vanaf de jaren zestig . Wetenschappelijk bewijs houdt in dat onze planeet momenteel de enige in het zonnestelsel is met actieve tektonische platen, maar men gelooft dat in de oudheid Venus en Mars ook platen van dit type hadden.

De belangrijkste tektonische platen van de aarde zijn de Euraziatische plaat, de Noord-Amerikaanse plaat, de Zuid-Amerikaanse plaat, de Afrikaanse plaat, de Pacifische plaat, de Indo-Australische plaat en de Antarctische plaat . Er zijn ook secundaire platen, microplaten en andere soorten platen.

De platen kunnen worden geclassificeerd op basis van het type schors dat ze presenteren. Men kan onderscheid maken tussen de continentale aardkorst (die een gemiddelde dikte heeft van vijfendertig kilometer) en de oceanische korst (waarvan de dikte niet meer dan tien kilometer bedraagt).